Artisau-karobia

Calera Artesanal. Ruta de los oficios de Murieta

KAREAREN ERABILERAK

areak erabilera ugari ditu, eta horietako askok garrantzia galdu dute beste material batzuk daudelako, baina, hala ere, material hori erabiltzen da oraindik ere morteroa egiteko, horma-irudiak egiteko, eraikinak zuritzeko, desinfektatzeko, espazio itxietan airea lehortzeko, ur geldietan usteltzea prebenitzeko eta hainbat industria-prozesutan, hala nola larruak ontzea.

Artisau-labe horretan, egurra zen kare bizia lortzeko erregaia, Juan Esteban labean ez bezala, bertan ikatz minerala baitzen kareharria egosteko protagonista.

Kare bizia lortzeak beste lan batzuetan, hala nola nekazaritzan edo abeltzaintzan, lortutako errenta osatzeko balio zuen, eta neguko hilabeteetan garatu ohi zen.

Lehenengo gauza egurra lortzea zen. Horretarako, labea piztu aurreko hilabeteetan hasten ziren lanean, kaioak izeneko paketeetan eratzen ziren artadi edo abarren adarrak moztuz.

Kare-harria inguruko harrobietatik garraiatzen zen gurdietan, eta material guztia eskuragarri zegoenean, labea prestatzen hasten ziren. Labea lurrean zulatutako zulo batean egoten zen, kasu honetan bezala, edo lurraren orografia aprobetxatzen zen. Arasa bat zuten harriak ganga moduan jartzen hasteko.

Juan Estebanen karobiko labea ez bezala, erregaia behealdean zegoen aho batetik sartzen zen, eta beharrezkoa zen hudogile izeneko erreminta bat. Ondoren, alboak kareharriarekin altxatzen ziren, kupula moduko bat osatu arte.

Tenperatura 1.000 ºC-ra irits zitekeen, eta 3 egun eta 2 gaueko etenik gabeko prozesu baten ondoren, kare bizia lortzen zen. Hori dela eta, langileak labeari begira egoten ziren, eta denbora tarte horretan egurra sartzen zuten pixkanaka. Egun batzuetan harria hozten utzi ondoren, kare bizia gurdietan garraiatzen zen Murieta, Lizarra eta inguruko herrietara.